Главная // Район // Экскурс в историю // Древнейшие памятники пребывания человека на территории района

Стаянка перыяду фінальнага палеаліту, мезаліту, неаліту, бронзавага веку в. Дружба (Скорбічы)

03/07/2023 11:29

Версия для печати

Стаянка перыяду фінальнага палеаліту, мезаліту, неаліту, бронзавага веку в. Дружба (Скорбічы)

Засяленне сучаснай тэррыторыі Брэсцкай вобласці пачалося у фінальным палеаліце (10 – 9-е тысячагоддзе да н.э.). плямёнамі свідэрскай культуры, якія рухаліся на поўнач з паўдневай Польшчы праз даліну ракі Заходні Буг. Насельніцтва жыла ў кругляных жытлах з вогнішчам пасярэдзіне на невялікіх сезонных паляўнічых стаянках, якія размашчаліся на пясчаных дзюнах, вырабляла прылады для працы і палявання. У 4 – 1-м стагоддзе да н.э. з бассейна Віслы на тэррыторыю Брэсцкага раёна трапляюць плямёны паморскай культуры насельніцтва якой жыло ў паўзямлянках і наземных жытлах слупяной каструкцыі з каменнымі вогнішчамі ўнутры. Плямёны займаліся земляробствам, жывёлагадоўляй, паляваннем. Характэрны пахавальны абрад трупаспалення на бескурганных могільніках. У 8 – 10-м стагоддзях дадзенаю тэрыторыю засялілі плямёны дрыгавічоў. Прыкметнай рысай дрыгавічоў з 10 стагоддзя з’яўляецца тып пахавання – трупапалажэнне на гарызонце ці ў падкурганай яме.

У 1880-х гг. К. Ягмін на паўднёвых ускрайках в. Скорбічы (сёння – в. Дружба) выявіў рэшткі пашкоджаных выдзьмумамі пахаванняў з трупаспаленнем, у якіх знаходзілася шмат абломкаў гліняных пасудзін, розныя вырабы з бронзы, шкла, косткі, крамянёвыя вырабы. На гэтым жа месцы была знойдзена каменная свідраваная сякера. У 1958 г. у менш парушаным вудзьмумамі месцы Ю.У. Кухарэнкам быў ускрыты ўчастак плошчай у 220 м². На гэтым участку выяўлены рэшткі зруйнаванага падклёшавага пахавання. У 1963 г. В.Б. Нікіціна раскапала 44 м². Абследавала В.С. Вяргей у 1988 г.

Пастановай Савета Міністраў БССР ад 18.02.1988 № 32 помнік археалогіі занесены ў Спіс помнікаў гісторыі і культуры рэспубліканскага значэння Беларускай ССР. Пратаколам пасяджэння навукова-метадычнай рады па пытаннях гiсторыка-культурнай спадчыны ад 04.12.2002 г. № 79 стаянка была ўключана ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь у падраздзел “Брэсцкі раён” (в. Дружба (Скорбічы), 0,2 км на паўднёвым ускрайку) раздзела “Брэсцкая вобласць”.

Пастановай Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 14.05.2007 г. № 578 “Аб статусе гісторыка-культурных каштоўнасцей” дадзеннаму помніку археалогіі быў нададзены статус гісторыка-культурнай каштоўнасці Рэспублікі Беларусь, прысвоены катэгорыя “3” і індывідуальны шыфр – 113В000085.

У 2013 г. В.Г. Белявец раскапаў 15 м². Ім было выяўлена пахаванне жалезнага веку. У 2014 г.малодшым навуковым супрацоўнікам аддзелу археалогіі першабытнага грамадства Інстытута гісторыі НАН Беларусі А.Ю. Ткачовым, былі праведзены палявыя працы па даследаванню помнікаў археалогіі Брэсцкага раёна.

Матэрыялы, сабраныя на паўднёвай ўскраіне вескі ў розныя часы, адносяцца да фінальнага палеаліту – гамбургская культура; тэхнакомплекса з лістападобнымі наканечнікамі стрэл, свідэрскай культуры; мезаліту; мезаліт/неаліт; неаліту – культуры шарападобных амфар.

К списку новостей